عوارض آلایندگی خودروهای قدیمی سر به فلک کشید

به گزارش خودران، عوارض آلایندگی، مبلغی است که شهرداری‌ها از مالکان خودروهای فرسوده یا آلاینده دریافت می‌کنند؛ هدف اصلی کاهش آلودگی هوای شهرها و تأمین منابع مالی برای بهبود حمل و نقل عمومی و محیط زیست است. این عوارض هر سال در شهرهای آلوده‌ای مانند تهران، کرج، مشهد، اصفهان، تبریز و … همراه با سایر عوارض خودرویی دریافت می‌شود.

نحوه محاسبه عوارض آلایندگی

• نرخ پایه برای خودروهای سواری خارجی: ۱.۵ در هزار ارزش روز خودرو
• خودروهای زیر ۱۰ سال: پرداخت تنها ۵٪ نرخ پایه
• پس از ۱۰ سال: عوارض هر سال ۱۰٪ افزایش می‌یابد تا به دو برابر نرخ پایه برسد
• برای خودروهای بسیار قدیمی، عوارض می‌تواند چند برابر نرخ پایه شود
• عدم پرداخت، جریمه‌های سنگین و حتی توقیف خودرو را به دنبال دارد

شهرهای مشمول عوارض آلایندگی

طبق مصوبه هیئت وزیران و اعلام سازمان محیط زیست، شهرهای تهران، کرج، اصفهان، تبریز، مشهد، اهواز، قم و اراک مشمول این قانون‌اند و مالکان خودرو باید عوارض را پرداخت کنند.

مشکلات و چالش‌های اجرای قانون

• اطلاع‌رسانی ضعیف: مردم از جزئیات و نحوه محاسبه عوارض بی‌خبرند و با هزینه‌های ناگهانی و سنگین روبه‌رو می‌شوند.
• محاسبه نادرست ارزش خودرو: مثال بارز آن، ارزش‌گذاری اشتباه یک رنج‌روور کلاسیک که منجر به عوارضی ۹ برابر واقعی شد.
• نبود حمایت برای تعویض خودروهای فرسوده: افزایش عوارض بدون مشوق و تسهیلات، فشار مالی را مضاعف کرده است.
• ناشفاف بودن هزینه‌کرد: مردم نمی‌دانند این مبالغ دقیقاً صرف چه بخش‌هایی می‌شود و اثر ملموسی در کاهش آلودگی حس نمی‌کنند.
• بی‌توجهی به خودروهای کلاسیک: خودروهای بازسازی‌شده و تاریخی نیز مانند خودروهای فرسوده جریمه می‌شوند، در حالی که باید شرایط ویژه‌ای برای آن‌ها تعریف شود.

جدول نمونه محاسبه عوارض

جریمه دیرکرد و مسئولیت پرداخت

• پرداخت به‌موقع: تخفیف ۲۰ درصدی
• جریمه تأخیر سالانه: ۱۰ درصد
• جریمه تأخیر ماهانه: ۲ درصد
• پس از ۵ سال عدم پرداخت: توقیف خودرو توسط پلیس راهور

خودروهای کلاسیک؛ قربانی بی‌توجهی

خودروهای کلاسیک و بازسازی‌شده، به‌دلیل نبود ساماندهی و پلاک ویژه، ناخواسته مشمول عوارض سنگین می‌شوند. نبود سیاست حمایتی منجر به تضعیف فرهنگ نگهداری خودروهای تاریخی و تحمیل هزینه‌های غیرمنصفانه شده است.