زنجیره تأمین چیپستهای هوش مصنوعی
کمبود جهانی چیپستهای هوش مصنوعی و وابستگی شدید خودروسازان به چند تأمینکننده محدود، هزینه تولید خودروهای خودران را به شکل قابلتوجهی افزایش داده است.
به گزارش خودران، در سالهای اخیر خودروهای خودران بهطور فزایندهای به پردازندههای هوش مصنوعی با توان محاسباتی بالا وابسته شدهاند؛ پردازندههایی که وظیفه تحلیل دادههای سنسورها، دوربینها، LiDAR، رادار و سیستمهای ارتباطی V2X را بر عهده دارند. همین وابستگی باعث شده زنجیره تأمین چیپستها به یک عامل تعیینکننده در قیمت نهایی خودروهای خودران تبدیل شود.
وابستگی صنعت خودرو به سه غول اصلی پردازندههای هوش مصنوعی
در حال حاضر تولید چیپستهای مخصوص خودروهای خودران عمدتاً در اختیار سه بازیگر اصلی است:
• Nvidia با تراشههای Drive Orin و Drive Thor
• Qualcomm با پلتفرم Snapdragon Ride
• Huawei و Horizon Robotics در بازار چین
با توجه به تمرکز این صنعت در دست چند شرکت، هرگونه تنگنای تولید یا تغییر سیاستهای صادراتی میتواند مستقیماً قیمت خودروهای خودران را افزایش دهد.
گرانی ویفرهای 5 نانومتر و 3 نانومتر؛ حلقهای که همهچیز را گران میکند
پردازندههای موردنیاز خودروهای خودران روی فرآیندهای پیشرفته 3 تا 5 نانومتر تولید میشوند؛ یعنی دقیقاً همان ظرفیتهایی که برای تلفنهای هوشمند، سرورها و رایانههای ابری هم کمیاب و گران هستند.
تأمینکنندگان اصلی مانند TSMC و Samsung Foundry ظرفیت محدودی دارند و اولویت را به مشتریان پرتیراژتر مانند اپل و شرکتهای ابری میدهند. در نتیجه خودروسازان مجبورند برای تضمین ظرفیت تولید، قراردادهای گران و بلندمدت ببندند.
برآورد سال 2025 نشان میدهد سهم هزینه پردازندههای هوش مصنوعی در خودروهای خودران سطح 4 بین 8 تا 14 درصد قیمت تمامشده را تشکیل میدهد.
جنگ تکنولوژیک آمریکا و چین؛ عامل بیثباتی قیمتها
محدودیتهای صادراتی آمریکا علیه چین، دسترسی غولهایی مانند بایدو و هوآوی را به تراشههای قدرتمند محدود کرده است. این موضوع باعث افزایش تقاضا برای چیپهای بومی چین و بالا رفتن قیمت همین محصولات نیز شده است.
در سوی دیگر، خودروسازانی که از چیپهای انویدیا یا کوالکام استفاده میکنند، باید با ریسک اختلال در صادرات مواد اولیه نیز کنار بیایند.
اثر نهایی بر قیمت خودروهای خودران
کمبود ظرفیت تولید و نوسان قیمت چیپها چند نتیجه مستقیم برای خودروسازان و مشتریان دارد:
• افزایش هزینه تولید خودروهای خودران سطح 4
• رشد قیمت نسخههای Autopilot، Pilot Assist و سیستمهای رانندگی پیشرفته
• کاهش سرعت توسعه مدلهای اقتصادی و سطح پایینتر
• وابستگی شدید به چند تأمینکننده و افزایش ریسک توقف خطوط تولید
در نتیجه، حتی در بازارهایی مثل ایران که شما هم اشاره کردید مشکلات تولید، نرخ ارز و مواد اولیه از قبل فشار زیادی وارد کردهاند، ورود خودروهای خودران یا نیمهخودران با قیمت قابلقبول بسیار دشوارتر خواهد شد.