اثر حذف نیروی انسانی حملونقل بر اشتغال و بیمههای شهری
با پیشرفت خودروهای خودران و سامانههای حملونقل هوشمند، شهرها بهتدریج با حذف بزرگترین نیروی انسانی تاریخ خود روبهرو شدهاند: رانندگان. از تاکسی و اتوبوس تا کامیون و خدمات حملونقل آنلاین، هوش مصنوعی در حال جایگزینی میلیونها شغل فیزیکی با الگوریتمهای یادگیرنده است. اما سؤال حیاتی اینجاست؛ اقتصاد شهری چگونه با بحران اشتغال سازگار میشود و صنعت بیمه چه تعریفی تازه از ریسک خواهد یافت؟

به گزارش خودران، تأثیر خودرانها بر ساختار اقتصادی شهرها فراتر از تغییر در نحوه رانندگی است؛ این فناوری ساختار اشتغال شهری را بازنویسی میکند. طبق پیشبینی مؤسسه Oxford Economics، بیش از ۱.۲ میلیون شغل رانندگی شهری تا سال ۲۰۳۵ در جهان در معرض حذف کامل قرار خواهد گرفت. این موج حذف نه تنها رانندگان تاکسی و اتوبوس را دربرمیگیرد، بلکه سرویسهای حمل بار، پیکهای موتوری و حتی ناوگان امداد و تاکسیرانی را دچار تحول ساختاری میکند.
این تغییر، شکل تازهای از اشتغال مبتنی بر مهارتهای دیجیتال را میطلبد: برنامهنویسان سیستمهای کنترل، تحلیلگران دادهی حملونقل و تعمیرکاران نرمافزاری خودروهای خودران جای نیروی سنتی را خواهند گرفت. در واقع، شهرهایی مانند دوحه و سئول هماکنون در مرحله نخست این گذارند؛ رانندگان به متخصص «مدیریت ناوگان هوش مصنوعی» تبدیل میشوند، و مفهوم شغل از انجام فیزیکی کار به نظارت هوشمند تغییر مییابد.
از سوی دیگر، صنعت بیمه شهری بیش از هر زمان دیگری تحت فشار این تحول قرار دارد. در غیاب نیروی انسانی پشت فرمان، مسئولیت حادثه از «فرد» به «سیستم» منتقل میشود. این تغییر ادراک ریسک، پایه اصلاح کامل محاسبات بیمهای خواهد بود؛ بیمهها بهجای ارزیابی سابقه راننده، باید کیفیت نرمافزار و دادههای تصمیمگیری را ارزیابی کنند. در آینده نزدیک، بیمهها ناچار خواهند بود مدلهای تازهای تعریف کنند با محور خطر الگوریتمی (Algorithmic Risk) و نقض دادههای عملکردی.
برای مثال، اگر هوش خودرو تصمیمی نادرست بگیرد و به تصادف منجر شود، مسئولیت حقوقی به تولیدکننده نرمافزار یا شرکت مالک داده منتقل میشود نه به کاربر. این مسئله چالش حقوقی و اقتصادی بزرگی برای بیمههاست: آنها باید محاسبات خسارت انسانی را به خسارت دیجیتالی تبدیل کنند—موضوعی که در سالهای آینده زیرساخت حقوق بیمهای شهرها را دگرگون خواهد کرد.
در سطح اجتماعی، حذف شغلهای حملونقل میتواند موج جدید مهاجرت شغلی درونشهری ایجاد کند؛ نیروی کار فاقد مهارت دیجیتال به سمت مشاغل خدماتی یا نیمهخودکار سوق داده میشود. اقتصاد شهری از دید تحلیلگران، باید برای جبران این شکاف، به سرمایهگذاری در آموزش فناوری و مهارتهای نرمافزارمحور رانندگی هوشمند روی آورد تا شوک اشتغال به بحران اجتماعی تبدیل نشود.



