آیا قانون مالیات بر سوداگری رکود خودرو را بیشتر می‌کند؟
با اجرای قانون مالیات بر سوداگری، معاملات کوتاه‌مدت خودرو مشمول مالیات تا ۴۰ درصد سود می‌شوند؛ اقدامی که به اعتقاد کارشناسان در شرایط رکود، می‌تواند بازار را راکدتر کند.
قانون مالیات بر سوداگری و تأثیر آن بر بازار خودرو
به گزارش خودران، قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی که اخیراً از سوی رئیس‌جمهوری برای اجرا ابلاغ شده، یکی از مهم‌ترین تغییرات مالیاتی سال‌های اخیر است. این قانون با هدف مهار دلالی و کاهش معاملات سوداگرانه در خودرو، ملک و دیگر دارایی‌ها تصویب شده، اما در شرایط رکود فعلی بازار خودرو، نگرانی‌ها درباره تشدید افت معاملات و فشار بر مصرف‌کنندگان افزایش یافته است.
هدف قانون و دامنه اجرا
این قانون پس از تصویب در مجلس و تأیید شورای نگهبان، رسماً برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ شد. بر اساس مفاد آن، معاملات خودرو، مسکن، طلا، ارز و رمزارز مشمول نظارت و مالیات جدید می‌شوند. هدف اعلام‌شده، کاهش سوداگری و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید است.
با این حال، کارشناسان می‌گویند دولت تلاش دارد از تورمی که خود ایجاد کرده، مالیات بگیرد و این موضوع فشار جدیدی بر مردم ایجاد می‌کند.
سازوکار اخذ مالیات در معاملات خودرو
مبنای محاسبه مالیات، سود حاصل از معامله (تفاوت قیمت خرید و فروش) است و نه کل مبلغ فروش.
- اگر خودرو کمتر از یک سال پس از خرید فروخته شود، ۴۰ درصد مالیات بر سود آن اعمال می‌شود.
- نگهداری یک تا دو سال نرخ مالیات را به حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهد.
- نگهداری بیش از دو سال، معافیت کامل به همراه دارد.
مثال: خرید خودرو به قیمت ۱ میلیارد تومان و فروش آن پس از ۶ ماه به قیمت ۱.۲ میلیارد تومان → سود: ۲۰۰ میلیون تومان → مالیات: ۸۰ میلیون تومان (۴۰٪ سود).
جدول نرخ مالیات بر سود معاملات خودرو
| مدت نگهداری خودرو | نرخ مالیات | توضیحات |
|---|---|---|
| کمتر از ۱ سال | ۴۰٪ | بالاترین نرخ، برای مهار معاملات کوتاه‌مدت |
| ۱ تا ۲ سال | ۲۰٪ تا ۳۰٪ | نرخ کاهش‌یافته |
| بیش از ۲ سال | معافیت کامل | بدون مالیات |
| معافیت‌های ویژه | ۰٪ | یک خودرو برای هر خانواده، نقل‌وانتقال خانوادگی، ارث، هبه، صلح حقوقی |
معافیت‌ها
- هر سرپرست خانوار مجاز به دو معامله خودرو یا ملک در یک سال بدون مالیات است.
- یک خودرو به نام هر خانواده مشمول معافیت دائمی می‌شود.
- نقل‌وانتقال خانوادگی، ارث، هبه و صلح حقوقی از مالیات معاف هستند.
الزامات اجرایی و مجازات‌ها
برای انجام هر معامله، گواهی مالیاتی از سازمان امور مالیاتی الزامی است. دفاتر اسناد رسمی و سامانه‌های معاملات موظف‌اند پیش از انتقال سند، این گواهی را کنترل کنند.
- فرار مالیاتی: جریمه دو برابر مبلغ مالیات تعیین‌شده + محرومیت تا ۲ سال از فعالیت تجاری.
- جلوگیری از انتقال سند برای متخلفان.
این روند می‌تواند زمان و پیچیدگی ثبت معاملات را افزایش دهد.
تأثیر بر بازار خودرو و تحلیل کارشناسان
بازار خودرو که از سال ۱۴۰۲ با رکود همراه بوده، هم‌اکنون نیز با کاهش ۳۰ درصدی حجم معاملات در نیمه نخست ۱۴۰۴ روبه‌روست. کارشناسان معتقدند:
- اگر این قانون در دوران التهاب قیمت‌ها (مانند سال ۱۴۰۰) اجرا می‌شد، می‌توانست تا حدی دلالی را مهار کند.
- در شرایط فعلی، اجرای آن می‌تواند رکود بازار را عمیق‌تر کرده و عرضه خودروهای دست‌دوم را کاهش دهد.
اجرای این قانون احتمالاً باعث می‌شود خریداران خودرو آن را مدت بیشتری نگه دارند، که می‌تواند گردش معاملات و نقدشوندگی بازار را محدود کند.
