آمپر آب بالا رفت چه کنیم؟ آموزش دو اقدام فوری برای جلوگیری از آسیب موتور

آمپر آب چیست و چرا بالا می‌رود؟

به گزارش خودران، آمپر آب، نشان‌دهنده دمای مایع خنک‌کننده (Coolant) در موتور خودرو است. وقتی عقربه این آمپر وارد محدوده قرمز شود، بدین معناست که دمای موتور بالاتر از حد مجاز رسیده و خطر آسیب به پیشرانه وجود دارد.

افزایش دمای موتور معمولاً نتیجه نقص در سیستم خنک‌کاری است. اجزای اصلی این سیستم عبارت‌اند از:

• فن رادیاتور
• رادیاتور
• واتر پمپ (پمپ آب)
• مایع خنک‌کننده یا کولانت
• ترموستات

خرابی هر یک از این اجزا می‌تواند باعث افزایش دما و بالا رفتن آمپر آب شود.

دو اقدام فوری پس از بالا رفتن آمپر آب

۱. موتور را خاموش نکنید

اولین و مهم‌ترین نکته این است که بلافاصله موتور را خاموش نکنید. در صورت خاموش شدن موتور، واتر پمپ از کار می‌افتد و گردش مایع خنک‌کننده متوقف می‌شود، که این موضوع می‌تواند دمای قطعات داخلی موتور را بیشتر کرده و باعث خم شدن سرسیلندر یا سوختن واشر سرسیلندر شود.

در این مرحله:

• بخاری خودرو را روی حداکثر دما و بیشترین سرعت باد قرار دهید. این کار مقداری از حرارت موتور را به داخل کابین انتقال می‌دهد.
• بررسی کنید که آیا هوای خروجی بخاری گرم است یا نه:
  • باد گرم: مایع خنک‌کننده در سیستم وجود دارد.
  • باد سرد: احتمالاً سیستم خنک‌کاری خالی شده و کولانت به رادیاتور و مجاری نمی‌رسد.

راه دیگر بررسی وضعیت مایع خنک‌کننده، لمس شلنگ بالای رادیاتور است:

• شلنگ گرم و سفت: مایع در گردش است.
• شلنگ سرد و شل: مایع حضور ندارد یا جریان متوقف شده است.

🔹 نکته مهم: پر بودن منبع انبساط همیشه به معنی وجود مایع خنک‌کننده در کل سیستم نیست. بررسی لوله‌ها و تست بخاری روش مطمئن‌تر است.

۲. افزودن آب یا مایع خنک‌کننده

اگر مشخص شد سیستم خنک‌کاری خالی است:

• به‌آرامی در منبع انبساط یا مستقیماً درب رادیاتور (در صورت امکان و فقط وقتی کمی خنک شده) آب یا ضدیخ رقیق‌شده اضافه کنید.
• این کار موقت است و هدف کاهش سریع دمای موتور برای جلوگیری از آسیب بیشتر است.

پس از پایین آمدن دمای آب:

1. موتور را خاموش کنید.
2. خودرو را به تعمیرگاه منتقل کنید تا علت اصلی (مثلاً نشتی، خرابی واتر پمپ، یا نقص ترموستات) شناسایی و برطرف شود.

⚠ هشدار: هرگز درب رادیاتور را زمانی که موتور داغ است باز نکنید، زیرا بخار پرفشار می‌تواند باعث سوختگی شدید شود.

دلایل رایج جوش آوردن خودرو

• خرابی فن رادیاتور یا سنسور فرمان فن
• گرفتگی یا نشتی رادیاتور
• کمبود یا نشتی کولانت
• خرابی واتر پمپ یا تسمه آن
• مشکل در ترموستات (گیر کردن در وضعیت بسته)
• رانندگی طولانی‌مدت در ترافیک سنگین و هوای گرم

جمع‌بندی

بالا رفتن آمپر آب نشانه‌ای جدی از اختلال در سیستم خنک‌کاری است. با انجام دو اقدام فوری زیر می‌توان از خسارت‌های سنگین جلوگیری کرد:

1. خاموش نکردن فوری موتور و استفاده از بخاری برای تخلیه حرارت
2. افزودن آب یا کولانت به سیستم خنک‌کاری در صورت خالی بودن آن

پس از این اقدامات، حتماً باید خودرو توسط مکانیک بررسی شود تا مشکل اصلی برطرف گردد. بی‌توجهی به این هشدارها می‌تواند باعث سوختن واشر سرسیلندر یا آسیب جدی به موتور شود.

سوالات متداول (FAQ)

۱. آیا می‌توان با آمپر بالا به رانندگی ادامه داد؟
خیر، ادامه رانندگی در این حالت خطرناک است و می‌تواند آسیب جدی ایجاد کند.

۲. آیا باید همیشه آب به سیستم اضافه کنیم؟
افزودن آب فقط یک اقدام موقت است؛ مشکل اصلی باید برطرف شود.

۳. آیا پر بودن منبع انبساط یعنی سیستم کامل پر است؟
خیر، ممکن است مسیر ارتباطی مسدود شده باشد.