هشدار درباره فیلترهای هوای غیراستاندارد؛ تهدید خاموش برای موتور خودرو و محیط‌زیست
بررسی‌های فنی نشان می‌دهد استفاده از فیلترهای هوای بی‌کیفیت، که به دلیل قیمت پایین در بازار ایران پرطرفدار شده‌اند، می‌تواند عمر موتور خودرو را تا ۲۰ درصد کاهش دهد. این فیلترها نه‌تنها راندمان و قدرت موتور را کم می‌کنند، بلکه هزینه تعمیرات را افزایش داده و سهمی قابل‌توجه در تشدید آلودگی هوا دارند.
به گزارش خودران، فیلتر هوای خودرو یکی از قطعات کوچک اما کلیدی در سیستم تنفس موتور است که وظیفه اصلی‌اش جلوگیری از ورود گردوغبار، خاک و ذرات معلق به محفظه احتراق می‌باشد. در شرایطی که کیفیت هوا در بسیاری از کلان‌شهرهای ایران اغلب در وضعیت ناسالم است، اهمیت استفاده از فیلترهای باکیفیت دوچندان می‌شود. با این حال، بازار قطعات یدکی کشور مملو از فیلترهای ارزان قیمت و غیراستاندارد است که تهدیدی جدی برای عملکرد موتور و سلامت محیط‌زیست محسوب می‌شوند.
تأثیر فیلترهای بی‌کیفیت بر موتور
فیلترهای غیراستاندارد، اغلب از مواد ارزان و با بافت نامناسب ساخته می‌شوند که توانایی کافی برای جذب ذرات ریز تا ۱۰ میکرون را ندارند. پیامدهای استفاده از این فیلترها عبارتند از:
- سایش قطعات داخلی موتور: ذرات آلاینده مانند سیلیس به سیلندر نفوذ کرده و پیستون‌ها، رینگ‌ها و دیواره سیلندر را ساییده و عمر موتور را تا ۲۰٪ کاهش می‌دهند.
- کاهش راندمان احتراق: آلودگی در مسیر هوای ورودی، نسبت ترکیب سوخت و هوا را برهم زده، قدرت موتور را تا ۱۰٪ کاهش و مصرف سوخت را تا ۱۵٪ افزایش می‌دهد.
- آسیب به سنسورهای حساس: ورود گردوغبار به سنسور جریان هوای جرمی (MAF) باعث خطا در ECU و افزایش تا ۱۲٪ آلاینده NOX می‌شود.
- گرفتگی مجاری و فشار بیش از حد: فیلترهای بی‌کیفیت سریع‌تر مسدود می‌شوند و باعث افزایش دمای موتور تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد خواهند شد.
وضعیت بازار ایران
در ایران، بسیاری از فیلترهای ارزان‌قیمت فاقد گواهینامه‌های استاندارد ملی یا بین‌المللی هستند و گاه با قیمتی یک‌سوم نمونه‌های اصلی به فروش می‌رسند. در حالی که صرفه‌جویی کوتاه‌مدت در خرید این محصولات، در بلندمدت با هزینه‌های سنگین تعمیرات جبران می‌شود؛ برای مثال، تعویض رینگ و پیستون چندین برابر قیمت یک فیلتر استاندارد هزینه دارد. از منظر زیست‌محیطی، احتراق ناقص ناشی از این فیلترها میزان گازهای گلخانه‌ای و ذرات معلق را افزایش داده و در شهرهایی با شاخص آلودگی بالا، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است.
راهکارهای انتخاب فیلتر مناسب
- خرید فیلترهای دارای استاندارد یا توصیه‌شده توسط سازنده خودرو
- تعویض منظم فیلتر هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر
- انتخاب مواد باکیفیت: فیلترهای کاغذ سلولزی مرغوب یا فیبر مصنوعی دارای بازده بهتر هستند.
- اجتناب از محصولات تقلبی و خرید از مراکز معتبر
جمع‌بندی
فیلترهای هوای غیراستاندارد، با کاهش عمر موتور، افت راندمان و افزایش آلاینده‌ها، تهدیدی جدی برای خودرو و محیط‌زیست به شمار می‌روند. آگاهی رانندگان نسبت به خطرات و انتخاب آگاهانه محصولات استاندارد، می‌تواند از خسارات مالی سنگین و آسیب‌های زیست‌محیطی جلوگیری کند. بدون نظارت دقیق‌تر بر بازار لوازم یدکی و آموزش عمومی، این تهدید خاموش همچنان پابرجا خواهد ماند.
