فرصت واردات برای ایرانیان مقیم خارج
گمرک ایران مقررات جدید واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ را ابلاغ کرد. این قوانین امکان واردات خودرو نو و کارکرده را فراهم میکند اما چالشهای ارزی و ترخیص باقی است.

به گزارش خودران، گمرک ایران بر اساس بند «ر» تبصره یک ماده واحده قانون بودجه ۱۴۰۴، بخشنامه جدیدی را برای واردات خودرو ابلاغ کرده است. این مقررات جدید که از هفته آینده اجرا میشود، امکان واردات خودروهای سواری نو و کارکرده را برای ایرانیان مقیم خارج و سرمایهگذاران خارجی فراهم میکند و ضوابط تازهای را برای ثبت سفارش و ترخیص خودروها تعیین کرده است.
این بخشنامه پس از جلسه مشترک گمرک، سازمان توسعه تجارت، دفاتر مقررات صادرات و واردات و وزارت صمت به گمرکات سراسر کشور ابلاغ شده است.
مشمولان و شرایط واردات
بر اساس این مصوبه، اشخاص حقوقی (شرکتهای واردکننده)، ایرانیان مقیم خارج با کارت اقامت معتبر و اشخاص حقیقی یا حقوقی سرمایهگذار خارجی در ایران مجاز به واردات خودرو هستند. تمامی مشمولان باید کارت بازرگانی داشته باشند. تنها موارد استثنا همانهایی هستند که در تبصرههای قانون مشخص شده است.
سقف ارزشی ثبت سفارش برای خودروهای نو از محل سرمایهگذاری خارجی، ۳۰ هزار دلار تعیین شده تا تمرکز بر خودروهای اقتصادی و میانرده باشد و مدلهای لوکس بالای این قیمت مشمول مصوبه نشوند.
روند ثبت سفارش و ترخیص
در مرحله ثبت سفارش، دریافت تأییدیه سازمان ملی استاندارد الزامی است ولی تأییدیه سازمان حفاظت محیط زیست در این مرحله حذف شده است. با این حال، برای ترخیص نهایی خودرو از گمرک، هر دو مجوز استاندارد و محیط زیست باید ارائه شود. این الزام میتواند روند آزادسازی خودرو، بهخصوص مدلهای کارکرده، را پیچیدهتر کند.
مطابق بخشنامه، خودروهای کارکرده مشمول باید حداکثر پنج سال عمر داشته باشند و سال ساخت آنها بر اساس VIN کنترل میشود تا بهروز بودن فناوری آنها تضمین شود. واردکنندگان میتوانند از ارز شخصی یا سرمایهگذاری خارجی استفاده کنند. ثبت سفارش از این محل تا پایان سال ۱۴۰۴ مجاز خواهد بود.
برای سفارشهای بدون تخصیص ارز، ویرایش پرونده در سامانه جامع تجارت الزامی است. اما سفارشهای دارای تخصیص ارز میتوانند روال قبلی را ادامه دهند یا از مقررات جدید تبعیت کنند.
چالشهای اجرایی
اجرای این بخشنامه با موانعی هم روبهروست. یکی از مهمترین آنها محدودیت سقف ۲ میلیارد یورویی ارز واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ است که میتواند پذیرش سفارشها را محدود کند. همچنین، لزوم اخذ دو تأییدیه در مرحله ترخیص خطر ایجاد صف طولانی و دپوی خودروها در گمرک را، مشابه سالهای گذشته، افزایش میدهد.
ایرانیان مقیم خارج که از مزایای این بخشنامه بهره میبرند باید از ارز شخصی خود استفاده کنند. این نکته، با توجه به نوسانات نرخ ارز و سختی انتقال آن، احتمالاً موجب کاهش گستره مشارکت آنها خواهد شد.