همه چیز درباره اسپرینت (Sprint) فرمول یک؛ فرمت جدید و جذاب رقابت F1
در فصل ۲۰۲۵، فرمول یک با اجرای اسپرینت (Sprint) در شش رویداد، تحول بزرگی در ساختار مسابقات ایجاد کرده است. اما اسپرینت چیست و چه تفاوتی با فرمت کلاسیک گرندپری دارد؟ در ادامه با جزئیات ساختار، نحوه امتیازدهی، تأثیرات و تاریخچه این فرمت جذاب آشنا می‌شوید.
اسپرینت فرمول یک چیست؟
به گزارش خودران، اسپرینت فرمول یک یک مسابقه کوتاه ۱۰۰ کیلومتری (تقریباً معادل یک‌سوم مسافت گرندپری عادی) است که حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. در این رقابت، خبری از توقف اجباری در پیت‌لاین نیست و تیم‌ها می‌توانند بدون تغییر لاستیک، مسابقه را به پایان برسانند. هدف از انتخاب این فرمت، افزایش پویایی و حذف استراتژی‌های پیچیده بوده است تا رقابتی تهاجمی و بدون وقفه از ابتدا تا انتها رقم بخورد.
چطور یک هفته اسپرینت برگزار می‌شود؟
فرمت اسپرینت، تفاوت‌های مهمی با آخر هفته عادی فرمول یک دارد. به جای سه جلسه تمرین آزاد، فقط یک جلسه تمرین برگزار می‌شود و باقی زمان‌ها به رقابت و تعیین خط اختصاص می‌یابد. در جمعه، پس از تمرین، جلسه تعیین خط اسپرینت (Sprint Qualifying) برگزار می‌شود تا خط شروع مسابقه اسپرینت را تعیین کند. شنبه شاهد برگزاری خود اسپرینت و سپس تعیین خط اصلی برای گرندپری روز یکشنبه خواهیم بود.
این ساختار باعث می‌شود تیم‌ها زمان بسیار محدودی برای تنظیم خودرو داشته باشند و فشار مضاعفی را تجربه کنند؛ چراکه کوچک‌ترین اشتباه، عواقب بزرگی خواهد داشت.
فرایند تعیین خط و امتیازدهی اسپرینت
تعیین خط اسپرینت یا همان Sprint Qualifying، جمعه برگزار می‌شود و سه مرحله دارد (SQ1، SQ2 و SQ3) که به ترتیب ۱۲، ۱۰ و ۸ دقیقه طول می‌کشد. پس از هر مرحله، ۵ راننده حذف می‌شوند تا در نهایت ۱۰ راننده برتر، رده‌های اول تا دهم خط شروع را مشخص کنند.
در اسپرینت امتیاز به این صورت توزیع می‌شود:
| جایگاه | امتیاز |
|---|---|
| اول | ۸ |
| دوم | ۷ |
| سوم | ۶ |
| چهارم | ۵ |
| پنجم | ۴ |
| ششم | ۳ |
| هفتم | ۲ |
| هشتم | ۱ |
اسپرینت فرمول یک ۲۰۲۵ در چه پیست‌هایی برگزار می‌شود؟
در سال ۲۰۲۵، شش رویداد میزبان اسپرینت خواهند بود؛ این سال مصادف با هفتادوپنجمین سالگرد مسابقات قهرمانی جهان فرمول یک است. نامزدهای اسپرینت ۲۰۲۵ عبارتند از: چین، میامی، آستین، قطر، بلژیک و برزیل.
نکته جالب، بازگشت بلژیک به جمع میزبانان اسپرینت پس از یک سال غیبت و تداوم میزبانی برزیل از آغاز فرمت اسپرینت در سال ۲۰۲۱ است.
چرا اسپرینت به فرمول یک اضافه شد؟
افزایش هیجان برای هواداران و افزایش تعداد رقابت‌های معنادار از اهداف اصلی ورود فرمت اسپرینت بود. در هر روز از آخر هفته اسپرینت یا امتیاز یا جایگاه خط شروع تعیین می‌شود. این موضوع حضور هواداران در پیست و تماشای رقابت‌های تلویزیونی را جذاب‌تر و ارزشمندتر کرده است.
چرا همه پیست‌ها میزبان اسپرینت نمی‌شوند؟
فرمول یک از تنوع پیست‌ها و رقابت‌هایش هویت گرفته است. برخی پیست‌ها برای اسپرینت مناسب نیستند یا ریسک آسیب بالا دارند و تیم‌ها را بیش از حد محتاط می‌کنند. به همین دلیل فقط پیست‌هایی با پتانسیل سبقت بالا و جذابیت بیشتر برای اسپرینت انتخاب می‌شوند و این فرمت هنوز در مرحله آزمایش و بهبود است.
تاثیر اسپرینت بر گرندپری اصلی
اسپرینت به صورت مستقل برگزار می‌شود و نتایج آن تأثیری بر خط شروع گرندپری یکشنبه ندارد؛ مگر در موارد خاص مثل جریمه‌های رانندگی یا آسیب جدی خودرو که در این حالت‌ها روی استارت گرندپری اثر می‌گذارد. محدودیت تمرین و فرصت کم برای تنظیم خودرو نیز باعث می‌شود آخر هفته‌های اسپرینت غیرقابل پیش‌بینی و پرهیجان‌تر باشند.
تاریخچه فرمت اسپرینت در فرمول یک
اسپرینت اولین‌بار در سال ۲۰۲۱ با سه رویداد (سیلورستون، مونزا و سائوپائولو) معرفی شد. این تعداد در سال‌های بعد به شش مسابقه افزایش یافت و قوانین آن در طول مسیر، متحول و بهینه‌سازی شدند. در ابتدا، اسپرینت نقش تعیین خط گرندپری را داشت، اما حالا به‌عنوان رویدادی مستقل با امتیازدهی جذاب برگزار می‌شود.
جمع‌بندی
اسپرینت فرمول یک با افزایش هیجان، رقابت بیشتر و تغییر ساختار آخر هفته‌ها، عصر جدیدی را در مسابقات جهانی F1 رقم زده است. اگر دوست دارید شاهد رقابت‌های نفس‌گیر و غیرقابل پیش‌بینی باشید، حتماً رویدادهای اسپرینت را از دست ندهید.
راهنمای جامع تایرهای فرمول یک؛ هر آنچه باید درباره لاستیک‌های F1 بدانید
