همه‌چیز درباره پنالتی‌های فرمول یک؛ انواع جریمه‌ها و نحوه اعمال آنها در F1

چرا پنالتی در فرمول یک صادر می‌شود؟

به گزارش خودران، هدف از صدور پنالتی، حفظ عدالت و ایمنی مسابقات است. در صورتی که راننده یا تیمی مرتکب تخلف شود، چه در پیست و چه خارج از آن، داوران می‌توانند با توجه به شدت تخلف، انواع مختلفی از جریمه‌ها را اعمال کنند.

انواع پنالتی فرمول یک

هشدار و تذکر (Warning/Reprimand)

گاهی اوقات داوران به جای صدور جریمه سنگین، به راننده یا تیم فقط هشدار می‌دهند. نمونه رایج آن، تخطی اولیه از محدودیت‌های پیست (ترک لیمیت) است. اگر یک راننده در طول یک فصل چهار تذکر دریافت کند، پنجمین تذکر منجر به جریمه ده رده‌ای در تعیین خط خواهد شد، به شرطی که هر چهار تذکر قبلی مربوط به تخلف رانندگی باشد.

جریمه نقدی (Fine)

گاهی راننده یا تیم بابت تخلفات ورزشی یا غیرورزشی ملزم به پرداخت جریمه نقدی می‌شوند. مثلاً در گرندپری مکزیک ۲۰۲۴، شارل لکلرک به خاطر استفاده از زبان نامناسب در کنفرانس مطبوعاتی جریمه شد.

پنالتی زمانی (Time Penalty)

پنالتی زمانی متداول‌ترین نوع جریمه است و معمولاً به شکل ۵ یا ۱۰ ثانیه‌ای صادر می‌شود. راننده باید هنگام پیت‌استاپ، به مدت تعیین شده توقف کند و سپس تیم می‌تواند روی خودرو کار کند. اگر راننده بعد از دریافت این جریمه دیگر پیت نرود، زمان به رکورد نهایی‌اش اضافه خواهد شد.

جریمه عبور از پیت‌لاین و توقف-حرکت (Drive-through/Stop-go)

در جریمه عبور از پیت‌لاین، راننده باید بدون توقف و با رعایت محدودیت سرعت از پیت‌لاین عبور کند. در جریمه توقف-حرکت ده ثانیه‌ای (Stop-go)، راننده باید ده ثانیه در محل توقف بماند و تیم حق کار روی خودرو را ندارد.

جریمه رده استارت (Grid Penalty)

در برخی موارد راننده مجبور می‌شود در مسابقه بعدی چند رده عقب‌تر استارت بزند. این جریمه معمولاً به دلیل تغییر بیش از حد مجاز قطعات پیشرانه یا تخلفات مسابقه‌ای رخ می‌دهد.

رد صلاحیت و محرومیت (Disqualification/Suspension)

در تخلفات بسیار جدی، راننده یا تیم ممکن است از نتایج مسابقه حذف یا حتی برای مسابقه بعدی محروم شود. نمونه اخیر، محرومیت کوین مگنوسن در ۲۰۲۴ بود که طی یک سال ۱۲ امتیاز منفی در سوپرلایسنس جمع کرد.

امتیاز منفی (Penalty Points) چیست؟

FIA ممکن است برای تخلفات، به راننده امتیاز منفی در سوپرلایسنس بدهد. این امتیازها یک سال معتبر هستند و اگر در این بازه به ۱۲ برسد، راننده از یک مسابقه محروم می‌شود.

چطور پنالتی فرمول یک تعیین و اجرا می‌شود؟

در جریان مسابقه یا جلسه، هرگونه مشکوک به تخلف توسط داور مسابقه به استواردها گزارش می‌شود. استواردها تصمیم می‌گیرند که آیا حادثه باید بررسی شود یا نه. بعد از بررسی، نتیجه تصمیم‌گیری همراه با دلیل صادر می‌شود. اگر بررسی پس از مسابقه انجام شود، معمولاً راننده یا تیم به جلسه رسیدگی دعوت می‌شوند.

چه کسانی در فرمول یک می‌توانند جریمه شوند؟

علاوه بر رانندگان، تیم‌ها نیز مشمول جریمه می‌شوند. نمونه بارز، جریمه تیم برای رهاسازی ناایمن خودرو در پیت‌لاین یا نقض مقررات سقف بودجه است.

آیا می‌توان به پنالتی‌ها اعتراض کرد؟

رانندگان و تیم‌ها حق اعتراض به تصمیم داوران FIA را دارند که به آن “حق بازنگری” می‌گویند. برای موفقیت در اعتراض باید مدارک جدیدی که در تصمیم‌گیری اولیه وجود نداشته ارائه شود. برای مثال، اعتراض فرناندو آلونسو در عربستان ۲۰۲۳ به نتیجه مطلوب انجامید و مقام سومش بازگردانده شد.

جمع‌بندی:
پنالتی فرمول یک ابزاری کلیدی برای حفظ انصاف، ایمنی و نظم در مسابقات است. آگاهی از انواع جریمه‌ها و روند صدور آنها به درک بهتر پیچیدگی‌های F1 و تصمیمات داوران کمک می‌کند.