معمای ۹۳۰ همتی؛ پشت پرده بدهی و زیان انباشته خودروسازان ایرانی + ویدیو
بدهی ۶۲۰ همتی و زیان انباشته ۳۱۰ همتی دو خودروساز بزرگ کشور، معمایی است که تحلیل آن زنجیره‌ای از عوامل ساختاری و مدیریتی را آشکار می‌کند؛ از قیمت‌گذاری دستوری تا نفوذ بازار دلالی.
به گزارش خودران، بدهی ۶۲۰ همتی و زیان انباشته ۳۱۰ همتی دو خودروساز بزرگ کشور، معمایی است که تحلیل آن زنجیره‌ای از عوامل ساختاری و مدیریتی را آشکار می‌کند؛ از قیمت‌گذاری دستوری تا نفوذ بازار دلالی.
بر اساس آمار رسمی، مجموع بدهی‌های انباشته دو خودروساز اصلی ایران به حدود ۶۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده و زیان انباشته ثبت‌شده آن‌ها نیز ۳۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود؛ ارقامی که در مجموع معادل ۹۳۰ همت و نشان‌دهنده یکی از بزرگ‌ترین ناترازی‌های مالی تاریخ صنعت خودروی کشور است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که این بحران چندین متهم کلیدی دارد:
- قیمت‌گذاری دستوری که حاشیه سود تولیدکننده را به حداقل رسانده و انگیزه توسعه را از بین برده است.
- مدیریت دولتی و انتصابی که نگاه کوتاه‌مدت و غیررقابتی را بر تصمیم‌گیری‌ها حاکم کرده است.
- تحریم‌های بین‌المللی که زنجیره تأمین قطعات را بارها و به‌طور گسترده مختل کرده‌اند.
- بازار دلالی خودرو که سود حاصل از فعالیت غیرمولد را از تولید پیشی داده و مسیر عرضه را منحرف کرده است.
در چنین شرایطی، چرخه‌ی مالی صنعت خودرو بیش از آنکه از محل بهره‌وری و نوآوری تغذیه شود، از منابع مالی مصرف‌کنندگان تأمین می‌شود؛ منابعی که یا از طریق پیش‌فروش‌های بلندمدت و قرعه‌کشی‌ها جذب شده یا با پذیرش کیفیت پایین حفظ شده‌اند.
کارشناسان معتقدند تا زمانی که نگاه عمومی و سیاست‌گذاری از «قیمت محصول» به «ساختار بیمار صنعت» تغییر نکند، اصلاحی پایدار در این بخش حاصل نخواهد شد. شناسایی ریشه‌ها، نخستین گام برای خروج از این مسیر و جلوگیری از تبدیل زیان‌های مالی به آسیب‌های ساختاری جدی‌تر است.
