مشکل آلودگی هوا فقط خودروها نیستند؛ سوخت و ترافیک مقصرند
کارشناسان میگویند آلایندگی خودروها تنها به کیفیت محصول مربوط نیست و سوخت بیکیفیت، ترافیک سنگین و فرسودگی ناوگان سهم بزرگی در افزایش آلودگی هوا دارند.
به گزارش خودران، موضوع آلایندگی خودروها صرفاً به «محصول» محدود نمیشود و عوامل کلیدی دیگری مانند کیفیت سوخت، شرایط ترافیکی و وضعیت زیرساخت حملونقل نیز به همان اندازه در تعیین سطح آلایندگی نقشآفرین هستند. بررسیهای فنی نشان میدهد حتی خودروهای استاندارد یورو۵ نیز در صورت مواجهه با سوخت ناکارآمد یا ترافیک سنگین، رفتاری متفاوت از شرایط استاندارد از خود بروز میدهند.
سوخت کمکیفیت، بهویژه سوختهای با اوکتان پایین، دشمن پنهان موتور و تجهیزات کنترل آلایندگی محسوب میشود. چنین سوختی باعث ناک موتور، افزایش آلایندگی و کاهش عمر قطعات اصلی مانند کاتالیست میشود؛ بهطوریکه در برخی شرایط، عمر کاتالیست تا یکپنجم کاهش پیدا میکند. همین موضوع کافی است تا حتی خودروهای نسبتاً جدید نیز در ردیف آلایندهها قرار گیرند.
ترافیک سنگین نیز بهطور مستقیم سطح آلایندگی را افزایش میدهد. تحقیقات نشان میدهد خودروها در سرعتهای بسیار پایین ۵ تا ۱۰ کیلومتر در ساعت، چند برابر حالت حرکت پایدار آلاینده تولید میکنند. توقفهای مکرر، شتابهای کوتاه و کارکرد ناپیوسته موتور، چرخه تولید آلایندهها را تشدید کرده و این وضعیت در تهران و سایر کلانشهرها کاملاً قابل مشاهده است.
از سوی دیگر، فناوریهای جدید موتور، بهویژه موتورهای توربوشارژ و نسل جدید پیشرانههای GDI که در بسیاری از خودروهای داخلی و وارداتی به کار رفتهاند، حساسیت بالایی نسبت به کیفیت سوخت دارند. سوخت بیکیفیت، عملکرد این فناوریها را مختل کرده و علاوهبر افزایش آلایندگی، هزینه نگهداری و تعمیرات را نیز برای مشتریان بالا میبرد.
با وجود این چالشها، کارشناسان تأکید میکنند تمام خودروهایی که امروز پلاک میشوند، مجبور به پاسکردن آزمونهای آلایندگی و مصرف سوخت هستند؛ اما بدون اصلاحات بنیادین در کیفیت سوخت، مدیریت ترافیک و نوسازی ناوگان فرسوده، انتظار کاهش چشمگیر آلودگی هوا واقعبینانه نخواهد بود.