رقابت یا رکود؟؛ بررسی تاثیر واردات خودرو بر بازار
یکی از مهمترین عواملی که به رکود تقاضا در بازار خودرو دامن زده است، نبود رقابت واقعی و انحصار در تولید خودرو بوده است. در چنین شرایطی، افزایش واردات خودرو بهعنوان یک سیاست تعدیلگر و متعادلکننده میتواند نقش مهمی در کاهش رکود و تحریک دوباره بازار داخلی ایفا کند.

به گزارش خودران، یکی از مهمترین عواملی که به رکود تقاضا در بازار خودرو دامن زده است، نبود رقابت واقعی و انحصار در تولید خودرو بوده است. در چنین شرایطی، افزایش واردات خودرو بهعنوان یک سیاست تعدیلگر و متعادلکننده میتواند نقش مهمی در کاهش رکود و تحریک دوباره بازار داخلی ایفا کند.
واردات خودرو و ایجاد رقابت
با آزادسازی محدود واردات خودرو، اولین اثر آن افزایش تنوع و رقابت در بازار خواهد بود. زمانی که مشتریان بتوانند گزینههای باکیفیت و قیمت منطقیتری از برندهای جهانی داشته باشند، خودروسازان داخلی ناچار میشوند کیفیت محصولات خود را بهبود دهند، بهرهوری را افزایش دهند و خدمات پس از فروش خود را ارتقا بخشند. این رقابت موجب میشود تولیدکنندگان داخلی از رویکرد انحصاری خود فاصله بگیرند و ساختار تولید خود را اصلاح کنند. همین موضوع میتواند انگیزه خرید را در میان مردم تقویت کرده و بخشی از رکود ناشی از بیاعتمادی به خودروهای داخلی را کاهش دهد.
تعدیل قیمتها
افزایش واردات خودرو بهویژه در بازه زمانی کوتاهمدت، نقش مؤثری در تعدیل قیمتها خواهد داشت. قیمت خودرو در ایران بهطور غیرمنطقی از سطح درآمد خانوارها بالاتر رفته و عملاً بسیاری از متقاضیان بالقوه را از بازار خارج کرده است. ورود خودروهای وارداتی با قیمتگذاری واقعی و استاندارد میتواند بهعنوان یک سیگنال برای کنترل قیمت در بازار عمل کند. حتی اگر میزان واردات محدود باشد، اثر روانی آن بر بازار خودرو چشمگیر خواهد بود و واسطهگران را از سوءاستفادههای گسترده بازمیدارد.
ایجاد خدمات پس از فروش و اشتغالزایی
واردات خودرو میتواند صنایع وابسته به خودرو در ایران را نیز فعال کند. بهعنوان مثال، خدمات تعمیرگاهی، قطعهسازی پیشرفته، شبکه خدمات پس از فروش و حتی بخش لجستیک از ورود مدلهای جدید منتفع خواهند شد. این بخشها که در دوران رکود آسیب زیادی دیدهاند، با ورود خودروهای متنوع و بهروز، تقاضا برای خدمات جانبی افزایش مییابد و اشتغال در این حوزه تقویت خواهد شد.
تأثیرات کلان اقتصادی
از منظر کلان اقتصادی، آزادسازی واردات خودرو باعث گردش مالی شفافتر در اقتصاد میشود. معاملات در بازار رسمی انجام میگیرد و مانع از دلالی افراطی و انتقال سرمایههای سرگردان به بازارهای غیرمولد خواهد شد.
در شرایطی که مردم با ناامیدی از خودروهای داخلی به بازارهایی مانند ارز، سکه یا ملک هجوم میبرند، ایجاد یک بازار رقابتی در خودرو میتواند مقداری از نقدینگی را به سمت مصرف واقعی هدایت کرده و به کاهش التهاب بازارهای موازی کمک کند.
چالشها و ضرورت نظارت بر واردات خودرو
البته باید توجه داشت که واردات خودرو بدون نظارت و سیاستگذاری دقیق میتواند آسیبهایی نیز به همراه داشته باشد؛ از جمله:
- خروج بیش از حد ارز
- واردات خودروهای کمکیفیت با برچسب برندهای مشهور
بنابراین، ضروری است که در کنار تسهیل واردات، مقررات استانداردی برای کنترل کیفیت، خدمات پس از فروش و رعایت استانداردهای زیستمحیطی اجرا شود تا واردات به یک فرصت واقعی تبدیل شود، نه یک تهدید.
منبع: ایران