دلایل گاز خوردن خودرو در حالت درجا

گاز خوردن خودرو در حالت درجا؛ عادی یا غیرعادی؟

به گزارش خودران، وقتی خودرو روشن است ولی پدال گاز را فشار نمی‌دهید، موتور باید با دور آرام (در اغلب خودروها بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ دور بر دقیقه) کار کند. باز ماندن کمی دریچه گاز توسط قطعه‌ای به نام استپر موتور (Stepper) یا سیستم Idle Control باعث می‌شود هوای لازم برای احتراق وارد موتور شود و از خاموش شدن آن جلوگیری شود.

در هوای سرد و هنگام Cold Start (استارت سرد)، بالا رفتن موقت دور موتور امری طبیعی است تا موتور سریع‌تر گرم شود. اما اگر پس از گرم شدن کامل موتور، همچنان دور موتور بالا بماند (بیش از ۱۰۰۰ RPM)، باید سراغ عیب‌یابی رفت.

دلایل گاز خوردن غیرعادی خودرو درجا

مشکل بالا بودن دور موتور در حالت Idle می‌تواند ناشی از یکی یا ترکیبی از عوامل زیر باشد:

۱. نشتی هوا به داخل موتور

اگر هوای اضافه، خارج از مسیر مکش اصلی، وارد موتور شود (مثلاً از طریق شلنگ‌های ترک‌خورده، واشرها یا دریچه گاز)، ECU برای جبران، سوخت بیشتری تزریق می‌کند و دور موتور بالا می‌رود.

۲. جلو افتادن زمان جرقه‌زنی شمع‌ها

در صورت آوانس شدن (Advanced Ignition Timing)، زمان جرقه‌زنی زودتر از حد استاندارد انجام می‌شود که می‌تواند باعث بالاتر رفتن دور موتور حتی در حالت درجا شود.

۳. ریگلاژ نبودن سیم پدال گاز

در سیستم‌های مکانیکی، سفت بودن بیش از حد سیم بین پدال و دریچه گاز، مانع بسته شدن کامل دریچه و در نتیجه باعث گاز خوردن موتور می‌شود.

۴. خرابی سنسور پدال گاز (در سیستم‌های برقی)

در پدال‌های الکترونیکی، خرابی سنسور یا ارسال داده غلط به ECU می‌تواند فرمان اشتباه باز ماندن دریچه گاز را صادر کند.

۵. خرابی دریچه گاز برقی

اختلال در موتور الکتریکی دریچه گاز یا گرفتگی مسیر آن، می‌تواند مانع بسته شدن کامل آن شود.

۶. اشکال در برنامه ECU

گاهی اوقات با وجود سلامت سخت‌افزارهای مرتبط، فقط نیاز به ریست یا آپدیت نرم‌افزاری ECU و تنظیم موتور وجود دارد.

۷. خرابی دینام یا کلاچ آن

اگر کلاچ دینام از کار بیفتد، بار مکانیکی آن از روی موتور حذف شده و به علت محاسبات ECU برای بار قبلی، دور موتور درجا بالاتر از حد معمول می‌رود.

۸. خرابی یا کثیفی استپر موتور

در خودروهای با دریچه گاز سیمی، خرابی یا جرم‌گیری نشدن استپر می‌تواند باعث باز ماندن بیش از حد مسیر هوای Idle گردد.

۹. سوختن فیوز استپر موتور

سوختن فیوز استپر موجب باقی ماندن آن در حالت باز کامل می‌شود تا موتور خاموش نشود، ولی این وضعیت دور موتور را در حالت درجا بالا می‌برد.

چگونه این مشکل را تشخیص دهیم؟

• استفاده از دستگاه دیاگ و بررسی پارامترهای سنسورها
• بازدید مسیر ورودی هوا و شلنگ‌های خلأ
• چک کردن عملکرد استپر یا سیستم Idle Control
• تنظیم یا ریگلاژ دریچه گاز
• آزمون کمپرس و تست جرقه‌زنی در صورت لزوم

جمع‌بندی

بالا بودن دور موتور در حالت درجا پس از گرم شدن موتور، به هیچ وجه طبیعی نیست و باید علت آن را سریعاً بررسی کرد. دلایلی مانند نشتی هوا، مشکل در سنسور یا دریچه گاز، ایراد در استپر یا ECU از رایج‌ترین عوامل این پدیده هستند. بررسی دقیق و رفع به‌موقع مشکل، از مصرف بیهوده سوخت، افزایش استهلاک و آسیب به قطعات جلوگیری می‌کند.

سوالات متداول (FAQ)

۱. آیا بالا بودن دور موتور باعث افزایش مصرف سوخت می‌شود؟
بله، چون ورودی هوای بیشتر، ECU را مجبور به تزریق سوخت اضافی می‌کند.

۲. آیا می‌توان با وجود این مشکل رانندگی کرد؟
با این‌که خودرو حرکت می‌کند، ولی ادامه رانندگی ممکن است باعث آسیب به موتور یا کاتالیست شود.

۳. آیا این مشکل در خودروهای سرد شایع‌تر است؟
در استارت سرد دور موتور برای مدتی بالا می‌رود که طبیعی است، اما ادامه آن پس از گرم شدن موتور نشانه خرابی است.

۴. آیا استفاده از شستشوی انژکتور یا دریچه گاز می‌تواند مشکل را رفع کند؟
بله، در مواردی که آلودگی یا جرم گرفتن باعث گیر دریچه شده باشد، شستشو مؤثر است.